,,Պատմության լուռ վկաները,, նախագիծ. Երևանի բիայնական (ուրարտական) դամբարան

Այցելվող վայրը` Երևանի բիայնական դամբարան

Օրը` 03.02.2023

Մասնակիցներ` 3րդ կուրսի զբոսաշրջության բաժնի ուսանողներ

Նպատակը՝ ճանաչել Երևանում և Երևանից դուրս գտնվող պատմական հնավայրերը, որոնք հնարավորություն կտան առավել պատկերավոր և խորը ուսումնասիրել պատմական տվյալ ժամանակահատվածը։ Այս նախագծի շրջանակներում էլ կգնանք բացահայտելու ու ուսումնասիրելու բոլոր հնավայրերը։ Այցելելով հնավայրեր, կկազմենք հնավայրերի և մնացյալ տեղեկությունների մասին վիճակագրություն։ Վիճակագրությունը կլինի նաև աուդիո տարբերակով` ձայնային։

Լուծում`

• Հնավայրերը դարձնել ուսումնաական միջավայր՝ հետազոտության և ուսումնասիրության համար

• Հնավայրերը դարձնել հանրաճանաչելի

Ընթացք/քայլեր՝

• Հնավայր-հուշարձանների մասին փնտրել և հավաքել տեղեկություններ համացանցից և գրքերից։

• Իրականացնել ուսումնական ճամփորդություններ դեպի հնավայր:

• Իրականացնել հարցում առևտրի կենտրոն այցելուների և աշխատակիցների շրջանում: Պարզել, թե անցորդները ինչքանով են տեղյակ հնավայրի մասին։ Արդյունքում կազմել որքան հանրային ու ճանաչելի է հնավայրը։

• Ուսումնասիրությունների ներկայացում տեսանյութերի, տեքստի, լուսանկարների տեսքով։

Արդյունքը ներկայացնել սահիկաշարի (պրեզենտացիա) տեսքով։

,,Պատմության լուռ վկաները,, նախագիծ

Նպատակը՝ ճանաչել Երևանում և Երևանից դուրս գտնվող պատմական հնավայրերը, որոնք հնարավորություն կտան առավել պատկերավոր և խորը ուսումնասիրել պատմական տվյալ ժամանակահատվածը։ Այս նախագծի շրջանակներում էլ կգնանք բացահայտելու ու ուսումնասիրելու բոլոր հնավայրերը։ Այցելելով հնավայրեր, կկազմենք հնավայրերի և մնացյալ տեղեկությունների մասին վիճակագրություն։ Վիճակագրությունը կլինի նաև աուդիո տարբերակով` ձայնային։

Խնդիրները՝

• Հնավայրերը դարձնել ուսումնաական միջավայր՝ հետազոտության և ուսումնասիրության համար

• Հնավայրերը դարձնել հանրաճանաչելի

Մասնակիցներ՝ քոլեջի ուսանողներ (3-1 կուրսի ուսանողներ).

1. Ռոզա Խաչատրյան

2. Թամարա Մանուկյան

3. Հրաչուհի Մանվելյան

4. Վիկտորյա Պողոսյան

5. Անուշ Հարությունյան

6. Լիլիթ Գրիգորյան

7. Բելլա Մարտիրոսյան

8. Էլեն Աբրահամյան

9. Էմանուելա Բուլղադարյան

10. Մելանյա Սարգսյան

Ընթացք/ քայլեր՝

• Ուսանողները հնավայր-հուշարձանների մասին փնտրում և հավաքում են տեղեկություններ համացանցից, գրքերից։

• Իրականացնել ուսումնական ճամփորդություններ դեպի հնավայրեր:

• Մասնակցել պեղումների

• Ուսումնասիրությունների ներկայացում տեսանյութերի, տեքստի, լուսանկարների տեսքով։

Այցելվող հնավայրերը՝

Էրեբունի ամրոց

Կարմիր բլուր հնավայր

Երևանի բիայնական դամբարան

Կարմիր բերդ հնավայր (Զովունի)

Շենգավիթ՝ Երևանի հնագույն քաղաքատեղի

Արգիշտւխինիլի-Արմավիր

«ՄԵԾԱՄՈՐ» ՊԱՏՄԱՀՆԱ – ԳԻՏԱԿԱՆ ԱՐԳԵԼՈՑ-ԹԱՆԳԱՐԱՆ

Աղձքի դամբարան

ԱՐՏԱՇԱՏ ՄԱՅԱՐԱՔԱՂԱՔ ՀՆԱՎԱՅՐ

Դվին

Նախապատրաստական աշխատանքներ. տեղեկություններ հնավայրերի մասին`

Ռոզա Խաչատրյան- Շենգավիթի հնավայր, Երևանի ուրարտական դամբարանԿարմիր բլուր հնավայր, Մեծամորի հնավայր

Թամարա Մանուկյան- Մեծամոր պատմահնագիտական արգելոց-թանգարան

Արդյունք՝

10+1 պատճառ /Ինչու՞ պետք է այցելել ուրարտական հնավայրեր՝ Էրեբունի և Երևանի բիայնական դամբարան

10+1 պատճառ/Ինչու՞ պետք է այցելել Կարմիր բլուր կամ Թեյշեբայինի և Շենգավիթ հնագույն քաղաք-բնակատեղիները։

Հարցեր անցորդներին, տեղաբնակներին`

1. Արդյո՞ք գիտեք հնավայրի մասին, իեթե այո, ի՞նչ կպատմեք հնավայրի մասին

2. Ե՞րբ եք առաջին անգամ լսել հնավայրի մասին

3. Ի՞նչ կհորդորեք այն մարդկանց, որոնք դեռ չեն լսել ու որևէ տեղեկություն չունեն հնավայրի մասին

4. Ձեզ պատմական ու հայկական արմատներին հավատարիմ մարդ համարու՞մ եք, եթե այո, ապա ինչու՞

Озеро Севан

Севан – самое большое озеро на Южном Кавказе, расположенное на высоте более 1900 метров над уровнем моря. Оно занимает важное место в экономике Армении – этому способствуют рыболовство, туризм (особенно внутренний), сельское хозяйство в регионе и другие отрасли промышленности страны. Севан занимает почти 5% от общей площади Армении. В озеро впадает примерно 28 рек. Река Раздан, которая протекает через центральную Армению и впадает в реку Аракс на границе с Турцией, является единственной, вытекающей из озера. С начала советского периода в Севане произошли резкие колебания уровня воды, которые повлекли за собой экологические проблемы.

С начала 1930-х годов советские власти стремились использовать озеро для реализации своих амбициозных планов по индустриализации и модернизации сельского хозяйства. В период с 1930-х по 1960-е годы было построено несколько гидроэлектростанций на реке Раздан, единственной, вытекающей из озера Севан. Одновременно власти СССР начали строить каналы для орошения плодородной Араратской равнины, сердца сельского хозяйства страны. В 1933 году началось осушение, поверхность озера находилась на высоте около 1916 метров над уровнем моря, объем озера составлял 58,5 кубических километра, а его максимальная глубина составляла 99 метров. С 1933 по 1949 год власти раскопали русло реки Раздан и построили туннель на глубине около 40 метров под поверхностью озера для снабжения гидроэлектростанций. После этого озеро стало опускаться более чем на метр ежегодно. Знаменитый остров на озере Севан, где стоит легендарный монастырь Севанаванк, превратился в полуостров.

В 2018 году Севан «зацвел». Причиной этого стало увеличение количества водорослей в водоеме, которое впервые было зафиксировано еще в 1964 году. По данным Министерства окружающей среды, «цветение» было вызвано выбросом сточных вод в озеро, в том числе бытовых и сельскохозяйственных отходов. Свою роль сыграл также чрезмерный вылов рыбы, изменение климата и множество других экологических факторов.

Վրաստան

Վրաստանը դարավոր պատմություն ունեցող բազմազգ երկիր է՝ հարուստ բազմաթիվ հանճարեղ հուշարձաններով և գունագեղ բնությամբ: Այն գտնվում է Մեծ և Փոքր Կովկասի լեռների միջև: Այստեղ կան ավելի քան 300 լեռնային, ծովային, կլիմատիկ, ցեխային և այլ տեսակի հանգստավայրեր։ 

Տարածք

Տարածքը՝ 69,7 քառ. կմ

Բնակչություն

Վրաստանի բնակչության ընդհանուր թիվը կազմում է 3,729,500 մարդ՝ 2015 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ։ 2014 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ կազմել է 4,490,500 մարդ, իսկ 2013 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ եղել է 4,483,800 մարդ։ Տղամարդիկ Վրաստանում կազմում են ընդամենը 47,7%, իսկ կանայք 52,3%։ Տղամարդկանց միջին տարիքը կազմում է 70 տարի, իսկ կանանցը 78 տարի, իսկ ընդհանուր միջին տարիքը կազմում է 74 տարի։ Երկրի բնակչությունը բազմազգ է։ Բնակչության մեծամասնությունը՝ 70%-ը, վրացիներ են։ Հայերը կազմում են Վրաստանի բնակչության 9%-ը՝ հիմնականում բնակվելով Թբիլիսիում (այն եղել է արևելահայության մշակույթի կենտրոնը), Ջավախքում և Աբխազիայում։ Շատերը ուծացել (ասիմիլացվել են) Կախեթի մարզում։ Վրաստանում բնակվում են նաև ռուսներ, ադրբեջանցիներ, աբխազներ, աջարներ, հույներ, օսեր, քրդեր և այլ ազգեր։ Վրացիները պատկանում են իբերա–կովկասյան լեզվաընտանիքի քարթվելական լեզվախմբին։

Рекламаblob:https://victoriapoghosyan.edublogs.org/e0bc4e66-4861-42de-8947-e8c15e9461b5ПОЖАЛОВАТЬСЯ НА ЭТО ОБЪЯВЛЕНИЕ

Պետական լեզու

Վրաստանի միակ պետական լեզուն վրացերենն է: Արտասահմանցիների հետ շփման մեջ օգտագործվում է անգլերենը: Բնակչության մեծ մասը տիրապետում է ռուսերենի։

Կրոն

Ուղափառ քրիստոնեություն Վրաստանը քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն ճանաչել է՝ 337թվականին, կան նաև մահմեդականներ, կաթոլիկներ, և այլք։

Ժամային գոտի

GET (ՀԿԺ+4)

Էլեկտրաէներգիա

Էլեկտրոէներգիա՝ 220 V AC, 50 A; ստանդարտ երկյակ հաբ

Ինտերնետ գոտի

Ինտերնետ գոտի՝ .ge

Միջազգային հեռախոսային կոդ

+995

Տարադրամ

Վրաստանի տարածքում ազգային տարադրամը լարին է (GEL): Մեկ լարին համարժեք է 100 թեթրիի: Այն սկսել է շրջանառվել 1995 թվականից: Շրջանառության մեջ առկա են հետևյալ նոմինալ մետաղադրամները և թղթադրամները՝ 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100, 200 լարի: Վրաստանում օգտագործվում են նաև մետաղադրամներ 5, 10, 20, 50 թեթրի նոմինալ արժեքով։ 

Տրանսպորտ

Վրաստանում կան երեք միջազգային օդանավակայաններ՝ Թբիլիսիում, Քութաիսիում և Բաթումիում: Ներքին ավիափոխադրումներ իրականացվում են Թիֆլիսի և Բաթումիի միջև: Իսկ գնացքի ցանցը գործում է Թիֆլիս, Գորի, Բորժոմի, Ախալցխա, Վալե, Քութաիսի, Քոբուլեթի, Բաթումի, Զուգդիդի, Գարդաբանի, Սադախլո քաղաքների միջև: Քաղաքների միջև փոխադրումները իրականացվում են նաև ավտոբուսներով: Երթուղային տաքսիները նույնպես տեղափոխում են դեպի հագստյան գոտիներ և դեպի օդանավակայաններ: Իսկ ավելի անկաշկանդ տեղաշարժվելու համար Դուք կարող եք օգտվել “Geo Rent Car” ընկերության ավտոմեքենաների վարձույթի ծառայությունից` ցանկության դեպքում նաև վարորդի հետ միասին։

Պետական տոներ

• 1 Հունվարի – Նոր Տարի
• 7 Հունվարի – Սուրբ Ծնունդ
• 19 Հունվարի – Սուրբ Կնունք
• 3 Մարտի – Մայրերի Օր
• 8 Մարտի – Կանանց Միջազգային Օր
• Ապրիլ – Զատիկ
• 9 Մայիսի – Հաղթանակի Օր
• 26 Մայիսի – Անկախության Օր
• 28 Օգոստոսի – Սուրբ Կույսի Տոն
• 14 Հոկտեմբերի – Սվետիցխովլոբա վրաց ուղափառ տոն
• 23 Նոյեմբերի – Սուրբ Գեորգիի Տոն

Աշխարհագրություն

Վրաստանի տեղագրությունը մուգ կանաչով, բաց երանգով՝ Ռուսաստանի կողմից օկուպացված տարածքները

Վրաստանը գտնվում է Հարավային Կովկասում (Միջին Արևելք)։ Երբեմն այն համարում են Արևելյան Եվրոպայի մաս։ Պետության դե ֆակտո (փաստացի) տարածքը կազմում է 57 135 կմ², իսկ Հարավային Օսիայի և Աբխազիայի հետ միասին՝ դե յուրե (իրավական)` 69 700 կմ²։ Աշխարհագրական նպաստավոր դիրքի և բարդ լեռնագրության շնորհիվ կլիման և բնությունը խիստ բազմազան են։ Կովկասյան տարածաշրջանը, որում տեղակայված է երկիրը, համարվում է ալպիական շարժական երկրամաս, ինչով պայմանավորված է բազմաբնույթ ռելիեֆը և տարատեսակ լանդշաֆտները, կլիման ու ջրագրությունը, բուսական ու կենդանական աշխարհը։ Բացի այդ, Վրաստանը հարում է խոնավ միջերկրածովյան կլիմային, Արալյան-Կասպիական իջվածքին ու առաջավորասիական բարձրավանդակներին, ինչը նույնպես իր ազդեցությունն է թողնում։

Վարչական բաժանում

№ քարտեզում Շրջան Կենտրոն
1. Աբխազիայի Ինքնավար Հանրապետություն — Սուխում (ինքնավար/չճանաչված պետություն)
2. Սամեգրելո-Զեմո Սվանեթ Զուգդիդ
3. Գուրիայի մարզ — Օզուրգեթ
4. Աջարիայի Ինքնավար Հանրապետություն — Բաթում
5. Ռաճա-Լեչխում և Քվեմո Սվանեթ — Ամբրոլաուր
6. Իմերեթի մարզ — Քութայիս
7. Սամցխե-Ջավախք — Ախալցխա
8. Շիդա Քարթլի — Գորի
9. Մցխեթ-Մթիանեթ — Մցխեթ
10. Քվեմո Քարթլի — Ռուսթավի
11. Կախեթի մարզ — Թելավ
12. Թբիլիսի — Թբիլիսի

Վարչականորեն Վրաստանի տարածքը դե յուրե բաժանվում է պետական նշանակության 1 քաղաքի (մայրաքաղաք Թբիլիսի), 9 երկրամասի և 2 ինքնավար հանրապետություն՝ Աբխազիա և Աջարիա։

Կլիմա

Վրաստանի կլիման պայմանավորված է աշխարհագրական դիրքով: Արևմուտքում կլիման սուբտրոպիկական է, իսկ արևելքում այն վերածվում է համախառնի: Թեև լեռները մեծ ազդեցություն ունեն երկրի կլիմայի վրա՝ Սև ծովից եկող ջերմ օդային զանգվածները հասնում են մինչև իսկ երկրի ամենահեռավոր կետերը: Կոլխիդայում և Աջարիայում հունվարին միջին ջերմաստիճանը պահպանվում է +3 մինչև +9 աստիճանի միջակայքում, իսկ Իբերիական գոգավորությունում չի իջնում -2 աստիճանից: Սակայն լեռնային հատվածներում ջերմաստիճանը կարող է իջնել մինչև -16 — -20 աստիճանի: Ամառները երկարատև են և շոգ, իսկ միջին ջերմաստիճանը օգոստոսին կազմում է +23 — +26 աստիճան գրեթե ողջ Վրաստանի տարածքում: Տեղումների գերակշիռ մասը բաժին է ընկնում ձմռանը և աշնանը: Ձյունը թափվում է հիմնականում լեռնային շրջաններում, նոյեմբեր ամսվա ընթացքում, և չի հալչում մինչև գարնան վերջը: Վրաստանի կլիման հարմար է հանգստի և բուժման համար ամբողջ տարվա ընթացքում, իսկ բնությունը առատ է թարմ մրգերի և բանջարեղենի բազմազանությամբ։

Պատմական ակնարկ

Մ.թ.ա. VI դարում Արևմտյան Վրաստանի տարածքում ձևավորվել է Կոլխիդայի թագավորությունը, մ.թ.ա. IV դարում՝ Արևելյան Վրաստանում՝ Իբերիայի թագավորությունը: Մ.թ. VI-X դարերում Վրաստանը գտնվել է Սասանյան Պարսկաստանի, ապա` Բյուզանդիայի և Արաբական խալիֆության տիրապետության տակ: VIII դարի վերջին – IX դարի սկզբին կազմավորվել են Կախեթի, Հերեթի, Աբխազիայի թագավորություններն ու իշխանությունները: XI–XII դարերում Վրաստանը մեծ վերելք է ապրել, XIII-XIV դարերում ենթարկվել է թաթար մոնղոլների և Լենկթեմուրի արշավանքներին: XV դարի վերջին երկիրը բաժանվել է անկախ թագավորությունների ու իշխանությունների՝ Քարթլիի, Իմերեթիայի, Կախեթի, Մեգրելիայի, Գուրիայի, Աբխազիայի: XVI-XVIII դարերում դարձել է  Թուրքիայի և Իրանի միջև ընդհարումների թատերաբեմ: Հայտնի է Գ. Սաակաձեի գլխավորությամբ 1625 թ-ի ապստամբությունը պարսկական լծի դեմ: 1783 թ-ին Գեորգիևսկի պայմանագրով Հերակլ II թագավորը ճանաչել է Ռուսաստանի հովանավորությունը և հրաժարվել ինքնուրույն արտաքին քաղաքականությունից: 1801-ին` Արևելյան Վրաստանը, 1803–64 թթ-ին Արևմտյան Վրաստանը միացել են Ռուսաստանին և կազմել Թիֆլիսի ու Քութաիսի նահանգները:1918 թ-ին Վրաստան են մտել գերմանական, թուրքական և անգլիական   զորամիավորումներ, մայիսին հռչակվել է Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետությունը: 1921 թ-ի փետրվարին երկիրը խորհրդայնացվել է, և ստեղծվել է Վրաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունը, որը 1922 թ-ին մտել է ԱնդրՖեդերացիայի, 1936 թ-ից՝ անմիջականորեն ԽՍՀՄ կազմի մեջ՝ որպես միութենական հանրապետություն:Խորհրդային Միության փլուզումից հետո՝ 1991 թ-ին Վրաստանը հռչակեց իր անկախությունը: Սակայն տնտեսական բնույթի դժվարություններից բացի, առաջացան նաև քաղաքական բարդություններ: Վրաստանի կազմի մեջ մտնող Աբխազիայի Խորհրդային Ինքնավար Հանրապետությունը և Հարավօսեթական Ինքնավար Մարզը սկսեցին անկախության պայքար, որը շուտով վերածվեց զինված բախման:1992 թ-ին Աբխազիան և Հարավային Օսիան հռչակեցին իրենց անկախությունը, 1992–94 թթ-ին տեղի ունեցան զինված բախումներ նրանց և Վրաստանի միջև, որն զգալի վնաս հասցրեց հանրապետությանը: Աբխազիայի վրաց բնակչությունն ստիպված եղավ գաղթել երկրամասից: Այդ պատերազմի ընթացքում մեծապես տուժեց նաև Աբխազիայի հայկական համայնքը:Հարավային Օսիայի հետ զինված բախումները կրկնվեցին 2008 թ-ի օգոստոսին, և Ռուսաստանն այդ ազգային փոքրամասնությանը վերահաս ցեղասպանությունից փրկելու մղումով մտավ Վրաստան, ապա ճանաչեց Աբխազիայի ու Հարավային Օսիայի անկախությունը, որոնց բնակչության մեծ մասը մինչ այդ հասցրել էր ստանալ Ռուսաստանի քաղաքացիություն:Այդ հիմնախնդրի շուրջը Վրաստանի և Ռուսաստանի հակամարտությունը շարունակվում է, ինչը զգալի մարդկային զոհեր ու տնտեսական դժվարություններ է պատճառել վրաց, աբխազ և օս ժողովուրդներին:

Զբոսաշրջային ռեսուրսներ

Վրաստանն առաջարկում է զբոսաշրջության հետևյալ տեսակները՝

  • արկածային.
  • մշակութային.
  • գինու.
  • խաղային.
  • հնագիտական.
  • լեռնային.
  • խոհանոցային.
  • ազգագրական.
  • կրթական.
  • քարանձավային.
  • էկո-զբոսաշրջություն.
  • թռչունների դիտում։

Պաշտոնական վիճակագրության համաձայն` 2015 թվականին.

  • զբոսաշրջիկների 38%-ն այցելում էին Վրաստան հանգստի և ժամանցի նպատակով,
  • 20%-ը գալիս են այցելելու իրենց բարեկամներին կամ ընկերներին,
  • տրանզիտով երկիրն այցելել են զբոսաշրջիկների 19%-ը,
  • 9%-ը` հատուկ գնումներ կատարելու համար,
  • 5%-ն այցը կատարել են գործնական նպատակներով։

Հանգստավայրեր, պատմամշակութային հուշարձաններ

Վրաստանի ամենահայտնի հանգստավայրերն են Բաթումին, Քոբուլեթին, Բորժոմին, Բախմարոն և Գուդաուրին: Վրաստանի մայրաքաղաք Թիֆլիսում հիշարժավան վայրերի շարքում առանձնանում է Սուրբ Դավիթի անվան VI դարում կառուցված վանքը, ինչպես նաև V դարի կառույց Սիոնի տաճարը: Նաև անշուշտ, խորհուրդ ենք տալիք այցելել հայտնի վրաց թանգարանները, որոնք Ձեր առաջ կբացեն այս հյուրանընկալ ժողովրդի դարավոր պատմության էջերը։

Հայերը Վրաստանում

Վրաստանում հայերը բնակվել են հնագույն ժամանակներից: Երկրի հարավային շրջանները մտել են պատմական Հայաստանի Գուգարք նահանգի մեջ, որի արևելյան և կենտրոնական գավառները կազմել են հայ ժողովրդի բնօրրանի բաղկացուցիչ մասը: Հայերի թիվը Վրաստանում ավելացել է V դարում, երբ նրան միացվեցին Մեծ Հայքից անջատված հայաբնակ մի քանի գավառներ, և 451 թ-ի՝ պարսիկների դեմ հայերի ապստամբությունից հետո, երբ Մամիկոնյան իշխանական տոհմից փրկված ներկայացուցիչներն ապաստանեցին Վրաստանի Գուգարաց բդեշխությունում:  Արաբական տիրապետության շրջանում նույնպես բազմաթիվ հայեր Հայաստանից գաղթել են Վրաստան: Վրաց պետականության հովանավորության ներքո ձևավորվել են հայկական նոր իշխանական տոհմեր, որոնցից մեծ դեր են խաղացել հատկապես Զաքարյանները: Այդ տոհմի ներկայացուցիչներ Զաքարե և Իվանե եղբայրները, վրացական զորքերի գլուխ անցած, XII դարի վերջին ազատագրեցին Հայաստանի մի մասը, ստեղծեցին Զաքարյանների իշխանապետությունը՝ Անի կենտրոնով:Հայերի գաղթը Վրաստան շարունակվել է նաև XIII-XVIII դարերում: Վրաստանի մի շարք քաղաքներում ձևավորվել են հայկական կայուն համայնքներ: Հայկական խոշոր համայնք  է ձևավորվել նաև Վրաստանի մայրաքաղաք Թիֆլիսում (1937 թ-ից՝ Թբիլիսի), որտեղ XVIII դարում հայերը կազմում էին բնակչության գերակշիռ մասը, գործում էին բազմաթիվ արհեստավորական համքարություններ:  XIX դարի ընթացքում այնտեղ կազմավորվել և հզորացել է հայ բուրժուազիան (Մանթաշով, Արամյանց, Ղուկասով և այլք), որին պատկանում էր Թիֆլիսի արդյունաբերական ձեռնարկությունների և առևտրական տների շուրջ 60 %-ը: Հայ համայնքի ներկայացուցիչները ղեկավար պաշտոններ են զբաղեցրել քաղաքի կառավարման կառույցներում: Թբիլիսին ունեցել է ավելի քան 40 հայազգի քաղաքապետներ, որոնցից Սարաջևը հիմնել է կոնյակի և քաղցրավենիքի արտադրություն, Է. Արքունին Թբիլիսիին է նվիրել իր անձնական գրադարանը (ներկայումս՝ հանրային գրադարան), Ա. Խատիսյանի տունը ցայսօր Թբիլիսիի քաղաքապետարանի շենքն է:  XIX դարի սկզբից Թիֆլիսը եղել է հայ հոգևոր-մշակութային, կրթական, առևտրաարդյունաբերական խոշոր կենտրոն և առանցքային նշանակություն է ունեցել հայ հասարակական-քաղաքական կյանքի ձևավորման ու զարգացման գործում:1826–28 թթ-ի ռուս-պարսկական պատերազմի  և Առաջին աշխարհամարտի ժամանակ` 1916թ-ին Թիֆլիսում կազմավորվել են Ռուսաստանի բանակի կազմում կռվող հայկական կամավորական ջոկատներ: 1862թ-ին Թիֆլիսում ստեղծվել է Զեյթունի ապստամբությանն աջակցող մարմին, 1890 թ-ին  հիմնադրվել է Հայ հեղափոխական դաշնակցություն կուսակցությունը:1899–1900 թթ-ին Թիֆլիսում գործել է Հովհաննես Թումանյանի նախաձեռնությամբ հիմնադրված «Վերնատուն» գրական խմբակը, որի միջոցառումներին մասնակցել են բազմաթիվ վրացի նշանավոր դեմքեր:1856թ-ից Թիֆլիսում գործում է Հայկական դրամատիկական թատրոնը: VII–XIX դարերի ընթացքում Վրաստանի տարածքում հայերը կառուցել են ավելի քան 600 հայկական եկեղեցիների, ձևավորվել և այսօր էլ գործում է Հայ առաքելական եկեղեցու Վրաստանի թեմը: Ներկայումս Թբիլիսիում բազմաթիվ հայկական եկեղեցիներից գործում են միայն կաթողիկե Սուրբ Գևորգ (առաջնորդանիստ) և Հավլաբարի Էջմիածնեցոց Սուրբ Գևորգ, Ախալցխայում՝ Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ,  Ախալքալաքում՝ Սուրբ Խաչ, Նինոծմինդայում՝ Սուրբ Սարգիս եկեղեցիները: Առանձնահատուկ նշանակություն ունի Խոջիվանքի գերեզմանատունը, որտեղ թաղված են հայ մեծանուն իշխաններ, բարձրաստիճան հոգևորականներ, գրականության և մշակույթի հայտնի դեմքեր: Այդ պանթեոնը ժամանակին ձևավորվել էր Խոջիվանքի (կառուցվել է 1780 թ-ին) շուրջը, որը 1930-ական թվականներին քանդվել է, շիրիմներից շատերը ոչնչացվել են:Թիֆլիսում գործել են հայկական թատրոններ, բազմաթիվ դպրոցներ, որոնցից առավել հայտնի էր Ներսիսյան դպրոցը, հրատարակվել են բազմաթիվ պարբերականներ: Ներկայումս լույս են տեսնում «Վրաստան» (Թբիլիսիում), «Ակունք» (Ախալքալաքում) և «Արշալույս» (Նինոծմինդայում) թերթերը:Թիֆլիսում ապրել ու ստեղծագործել են գրողներ Հ. Թումանյանը, Րաֆֆին, Ղազարոս Աղայանը, Գաբրիել Սունդուկյանը, Նար-Դոսը և ուրիշներ, նկարիչներ Մկրտում, Հակոբ ու Աղաթոն Հովնաթանյանները, Ստեփան Ներսիսյանը, Գևորգ Բաշինջաղյանը, կինոռեժիսոր Սերգեյ Փարաջանովը, գեղանկարիչ Գայանե Խաչատրյանը և ուրիշներ, բազմաթիվ դերասաններ, լրագրողներ և այլք:Հայազգի վրացալեզու շատ գործիչներ դարերի ընթացքում հարստացրել են վրաց ժողովրդի հոգևոր գանձարանը: Վրաց գրականության պատմության մեջ պատվավոր տեղ ունեն Սայաթ-Նովան, Զ. Անտոնովը, Մ. և Գ. Թումանովները, Ա. Հախնազարովը և այլք:Հայ համայնքներ են ձևավորվել և շարունակում են գոյատևել Գորի, Քութայիս, Թելավ, Սղնախ և այլ քաղաքներում: Հայ հոծ բնակչություն է ապրում Ջավախքում, որը սահմանակից է Հայաստանի հյուսիսային՝ Շիրակի մարզին: Ներկայումս Վրաստանում բնակվում է շուրջ 350 հզ. հայ, գործում են 154 հայկական և խառը ուսուցմամբ դպրոցներ. Թբիլիսիում՝ 8, Սամցխե-Ջավախքում՝ 115, Ներքին Քարթլիում՝ 29: Հայկական 41 դպրոցներ են գործում Աբխազիայում: Վրաստանն աշխարհի այն բացառիկ երկրներից է, որտեղ հայկական դպրոցները գործում են պետական հովանավորությամբ: Վրաստանում գործում են նաև մի շարք հայկական հասարակական կազմակերպություններ՝ «Ջավախք ժողովրդական շարժում», «Փարվանա», «Վրաստանի հայերի միություն» և այլն: 1998 թ-ին հիմնադրվել է «Վիրք» կուսակցությունը, որը դեռևս պաշտոնապես գրանցված չէ:

Թուրքիա

Աշխարհագրություն

Թուրքիան լինելով միջմայրցամաքային երկիր աշխարհի այն փոքրաթիվ պետություններից է, որի տարածքը միաժամանակ գտնվում է երկու աշխարհամասերում։ Ասիական Թուրքիան, որը ներառում է երկրի ընդհանուր տարածքի 97 %-ը, Թուրքիայի եվրոպական հատվածից բաժանվում է Բոսֆորի և Դարդանելի նեղուցներով, ինչպես նաև Մարմարա ծովով։ Եվրոպական Թուրքիան կազմում է երկրի ընդամենը 3 %-ը։ Թուրքիայի տարածքն ունի ավելի քան 1,600 կիլոմետր երկարություն և 800 կիլոմետր լայնություն, իսկ ընդհանուր մակերեսը՝ ներառյալ լճերն ու ներքին ջրերը, կազմում է 23.764 քառակուսի կիլոմետր (9.175 քառակուսի մղոն)։ Այսպիսով՝ Թուրքիայի Հանրապետությունն աշխարհի 37-րդ խոշորագույն երկիրն է՝ ըստ տարածքի։ Երկիրը երեք կողմերից շրջապատված է ծովերով։ Արևմուտքում Թուրքիայի ափերը ողողում է Եգեյան, հյուսիսում՝ Սև, իսկ հարավում՝ Միջերկրական ծովի ջրերը։ Հյուսիս-արևմուտքում Թուրքիայի ափերը ողում են նաև Արևելյան Միջերկրականի մաս կազմող Մարմարա ներքին ծովի ջրերը։ Թուրքիայի եվրոպական հատվածը՝ պատմական Արևելյան Թրակիան, զբաղեցնում է Բալկանյան թերակղզու արևելյան մասը։ Այսպիսով՝ Եվրոպական Թուրքիան սահմանակցում է նաև Եվրոպական Միության անդամ երկու երկրների՝ Հունաստանի և Բուլղարիայի հետ։ Երկրի ասիական հատվածը հիմնականում զբաղեցնում է Անատոլիա թերակղզին, որը բաղկացած է նեղ ափամերձ հարթավայրերով բարձրաբերձ լեռնաշղթաներից։ Թուրքիան առավելապես լեռնային երկիր է. հիմնականում գտնվում է Փոքրասիական բարձրավանդակի և Հայկական լեռնաշխարհի սահմաններում։ Հյուսիսային և հարավային ափերը բարձրադիր են և թույլ կտրտված։ Հարավային ափին են հարում Անթալիա և Չուքուրօվա ցածրադիր հարթավայրերը։ Արևմտյան ափը խիստ կտրտված է։ Փոքրասիական բարձրավանդակը և մասամբ Հայկական լեռնաշխարհը հյուսիսից եզերված են Պոնտական լեռներով (բարձրությունը՝ մինչև 3931 մ), հարավից՝ Տավրոսի լեռներով (մինչև 3726 մ), որոնք արևելքում ձուլվում են Հաքյարի լեռներին (մինչև 4168 մ) Փոքրասիական բարձրավանդակի արևմտյան մասը բաղկացած է մինչև 2500 մ բարձրության լայնակի ձգվող զուգահեռ լեռնաշղթաներից, կենտրոնական մասն զբաղեցնում է Անատոլիական սարահարթը։ Հայկական լեռնաշխարհի՝ Թուրքիային պատկանող մասում առանձնանում են մի շարք գոգավորություններ և սարահարթեր։ Արևելյան Թուրքիայում գերակշիռ մաս են կազմում Տավրոսի լեռնահամակարգի բարձրալեռները։ Ալպյան ծալքավորման վերին փուլերում վերակենդանացած խորքային բեկվածքներն ու երիտասարդ խզվածքները Տավրոսում առաջացրել են բեկորային լեռներին հատուկ մորֆոլոգիա։ Լեռնային գոտիների և բազուկների խզումնաաստիճանավոր, մեծ մասամբ զառիթափ լանջերին զուգահեռ ձևավորվում են բազմաթիվ իջվածքային միջլեռնային գոգավորություններ, որոնցով անցնում են Սեյհան, Ջեյհան, Կզըլ-Իրմակ, Եփրատ և այլ գետեր։

Կլիմա

Թուրքիայի կլիման մերձարևադարձային է, առափնյա շրջաններում՝ միջերկրածովյան։ Լեռնային ռելիեֆը ստեղծում է կլիմայական շրջանների մեծ բազմազանություն։ Եգեյան և Միջերկրական ծովերի հարակից թուրքական տարածքներին բնորոշ է միջերկրածովյան կլիման՝ տաք, չոր ամառներով և մեղմ ձմեռներով[57]։ Սևծովյան տարածքների կլիման ձևավորվել է օվկիանոսային կլիմայի ազդեցությամբ։ Այդ տարածքներին բնորոշ են ամառային տապերը և ցրտաշունչ, տեղումնառատ ձմեռները։ Սևծովյան ափը երկրի ամենատեղումնառատ շրջանը[57]։ Թուրքիայի արևելյան մասում տարեկան տեղումների միջին քանակը կազմում է 2200 մմ (այն երկրում տեղումների քանակի ամենաբարձր ցուցանիշն է)։ Մարմարա ծովի ափամերձ շրջանները՝ այն տարածքները, որոնք Եգեյան ծովը կապում են Սև ծովին, ունեն անցողիկ կլիմա։ Այս տեղամասին բնորոշ է միաժամանակ և՛ միջերկրածովյան, և՛ օվկիանոսայի կլիմայի առկայությունը։ Մարմարա և Սև ծովերի հարակից տարածքներում ձյան տեղումներ գրանցվում են գրեթե ամեն ձմեռ, սակայն դրանք հալվում են մի քանի օրից։ Ի հակադրություն սրա՝ ձյունը հազվագյուտ երևույթ է հանդիսանում Եգեյան և Միջերկրածովյան երկրամասերում։

Ափամերձ բարձրադիր լեռները խոչընդոտում են միջերկրական ծովի տաք օդային հոսանքների տարածումը երկրի ներքին շրջաններ։ Ի տարբերություն արևադարձային Թուրքիայի՝ կլիմայական պայմանները բավականին տարբեր են Արևելյան Անատոլիայում[57]։ Սարահարթի արևելքում հատկապես խստաշունչ են ձմեռային ամիսները։ Ձյունը կարող է պահպանվել առնվազն 120 օր։ Տարվա ամենաշոգ ամիսը մայիսն է, իսկ հուլիսն ու օգոստոսն ամենաթեժ ամիսներն են։ Հունվարը տարվա ամենացուրտ ամիսն է։ Հունվարյան միջին ջերմաստիճանը դաշտավայրերում 5 °C է, սարահարթերում՝ 0 °C-ից, -5 °C, հուլիսի միջին ջերմաստիճանը Սև և Մարմարա ծովերի ափերին 22 °C-ից մինչև 24 °C է, Եգեյան և Միջերկրական ծովերի ափերին՝ 25 °C-ից 32 °C, ներքին սարահարթերում՝ 15 °C-ից 22 °C: Տարեկան տեղումները 1000-2000 մմ-ից՝ ափամերձ լեռներում մինչև 3000 մմ, Պոնտական լեռների արևելյան մասում, Անատոլական սարահարթի ներքին շրջաններում՝ 200-350 մմ, Հայկական լեռնաշխարհի լեռներում՝ 300-600 մմ[57]։

Արտաքին քաղաքականություն

Թուրքիան ՄԱԿ-ի (1945)[105],, Տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպության (1961)[106], Իսլամական կոնֆերանս կազմակերպության (1969)[107], ԵԱՀԿ-ի (1973)[108], Տնտեսական համագործակցության կազմակերպության (1985)[109], Սևծովյան տնտեսական համագործակցության (1992)[110], Իսլամական ութնյակի (1997)[111] և G 20-ի (1999) հիմնադիր անդամ է[112]։ Թուրքիան եղել է ՄԱԿ-ի Անվտանգության Խորհրդի ոչ մշտական անդամ 1951–1952, 1954–1955, 1961 և 2009–2010 թվականներին[113]։ 2012 թվականին Թուրքիան դարձել է Շանհայի համագործակցության կազմակերպության գործընկեր անդամ, իսկ 2013 թվականից սկսել է անդամակցել Ասիական համագործակցության կազմակերպությանը[114][115]։1949 թվականին դառնալով Եվրոպայի Խորհրդի առաջին անդամներից մեկը՝ Թուրքիան, Անկարայի համաձայնագրով, 1963 թվականին դարձել է Եվրոպական տնտեսական համագործակցության ասոցացված անդամ, 1995 թվականին՝ ԵՄ մաքսային միության, իսկ արդեն 2005 թվականին սկսվել են ԵՄ անդամակցության բանակցությունները։

Չնայած այն հանգամանքին, որ Թուրքիան մշտապես ունեցել է արևմտամետ դիրքորոշում, Եվրոպայի երկրների հետ հարաբերությունները եղել են թուրքական արտաքին քաղաքականության կարևորագույն բաժիններից մեկը։ 1949 թվականին դառնալով Եվրոպայի Խորհրդի առաջին անդամներից մեկը՝ Թուրքիան, Անկարայի համաձայնագրով, 1963 թվականին դարձել է Եվրոպական տնտեսական համագործակցության ասոցացված անդամ։ 1987 թվականին, երկարատև բանակցություններից հետո, Թուրքիան տարածել է ԵԵՏ-ի պաշտոնական թեկնածու։ 1992 թվականին դարձել է Արևմտաեվրոպական միության ասոցացված անդամ[116]։ 1995 թվականին՝ ԵՄ մաքսային միության, իսկ արդեն 2005 թվականին սկսվել են ԵՄ անդամակցության բանակցությունները։ Այսօր, ԵՄ անդամակցությունը հանդիսանում է թուրքական արտաքին քաղաքականության հիմնական ռազմավարական նպատակը։ Թուրքիան Կիպրոսի հիմնախնդրում աջակցում է Հյուսիսային Կիպրոսի Թուրքական Հանրապետությանը, ինչն էլ ավելի է բարդեցնում ԵՄ-Թուրքիա հարաբերությունները և խոչընդոտ է հանդիսանում Թուրքիայի եվրաինտեգրման գործընթացի եզրափակման համար։

Թուրքիայի արտաքին քաղաքականության մյուս կարևոր ասպեկտներից մեկն է Թուրքիա- ԱՄՆ հարաբերությունների խորացումը։ Այս երկրները ունեն ռազմավարական ամուր կապեր[118][119]։ 1952 թվականին ԽՍՀՄ կողմից հնարավոր ագրեսիայից խուսափելու համար՝ Թուրքիան անդամակցել է ՆԱՏՕ-ին, որի արդյունքում Թուրքիան դարձել է ԱՄՆ-ի և ՆԱՏՕ-ի տարածաշրջանային գլխավոր գործընկերը։ Թուրքիան Միացյալ Նահանգներից ստանում է քաղաքական, տնտեսական և դիվանագիտական խոշոր աջակցություն։ Բացի այդ, ԱՄՆ-ն աջակցում է Թուրքիային՝ եվրաինտեգրման գործընթացում[120]։ Սառը պատերազմից հետո թուրքական արտաքին քաղաքականության նոր թիրախներ են դարձել Մերձավոր Արևելքը, Կովկասը և Բալկանները։

Տնտեսություն

Թուրքիան ՀՆԱ-ի ծավալներով աշխարհի երկրների ցանկում զբաղեցնում է 13-րդ հորիզոնականը[180], իսկ անվանական ՀՆԱ-ի ծավալներով՝ 18-րդ հորիզոնականը[181]։ Թուրքիան համարվում է Տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպության և G 20-ի հիմնադիր անդամ։

1995 թվականին Թուրքիայի և ԵՄ-ի միջև կնքված մաքսային միության շնորհիվ, երկրում ազատականցվել են մաքսային տուրքերը։ Այն հանդիսանում է Թուրքիայի արտաքին տնտեսական քաղաքականության ամենամեծ ձեռքբերումներից մեկը[182]։ 2011 թվականի տվյալներով, Թուրքիայի արտահանումը կազմել է 143.5 միլիարդ դոլար, իսկ 2012 թվականին հասել է 163 միլիարդ դոլարի։ 2012 թվականի տվյալներով Թուրքիայից արտահանվող ապրանքների 8,6%-ը ուղարկվել է Գերմանիա, 7,1%-ը՝ Իրաք, 6,5%-ը՝ Իրան, 5,7%-ը՝ Մեծ Բրիտանիա, 5,4%-ը՝ ԱՄԷ։ Այդուհանդերձ, ներկրման մեծ ծավալները բալանսավորում են երկրի տնտեսական պոտենցիալը։ Այսպես, 2012 թվականի տվյալներով դեպի Թուրքիա ներկրումների ծավալներով առաջատար են եղել Ռուսաստանը՝ 11,3%, Գերմանիան՝ 9%, Չինաստանը՝ 9%, ԱՄՆ-ն՝6%, Իտալիան՝ 5.6%: Թուրքիան ունի խոշոր մեքենաշինական արդյունաբերություն։ 2015 թվականի տվյալներով, Թուրքիայում արտադրվել է 1,3 միլիոն մեքենա, որի շնորհիվ Թուրքիան աշխարհում 14-րդն է՝ մեքենաների արտադրության ծավալներով[183]։ 2011 թվականի տվյալներով, նավաշինությունից Թուրքիան ստացել է 1,2 մլրդ դոլար եկամուտ[184]։ Հիմնական մատակարարներն են Մալթան, Մարշալյան կղզիները, Պանաման և Մեծ Բրիտանիան։ Թուրքական նավաշինարանները ունեն տարբեր չափսերի 15 նավակայքեր և մեկ չոր նավակայք[184]։ Թուզլան, Յալովան և Իզմիթը դարձել են Թուրքիայի հիմնական նավաշինական կենտրոնները[185]։ 2011 թվականին Թուրքիայում գործել են 70 նավաշինարաններ։ Եվս 56 նավաշինարաններ կառուցվել են մինչև 2016 թվականը։

Կրոններ

Շիա Իսլամ, Սուննի Իսլամ, Քրիստոնեություն

Մշակույթ

Թուրքիան ունի խայտաբղետ, շատ հաճախ միմյանց խիստ հակասական մշակույթ։ Թուրքական մշակույթը հանդիսանում է թյուրքական, անատոլիական և օսմանյան մշակույթների խառնուրդ։ Վերջինս, իր հերթին կազմված է հունա-հռոմեական, իսլամական և արևմտյան արժեքների և ավանդույթների ամբողջություն։ Ժամանակակից թուրքական մշակույթում գերակշիռ է հետթանզիմաթյան ժամանակաշրջանի մշակույթը, որի ժամանակ սկսվեց Օսմանյան կայսրության արևմտականացումը։ Չնայած որ գործող իշխանությունները ակտիվորեն քարոզում են իսլամիզմը և իսլամական արժեքները, Արևմտյան Թուրքիայի բնակչության գերակշիռ մասը եվրոպական արժեքների և ավանդույթների կրողներ են։ Թուրքական մշակույթի բազմաբևեռ լինելը պայմանավորված է կայսրության տարածքում բնակվող ժողովուրդների մշակույթների բազմազանությամբ, որոնց մեծ մասը եղել են մուսուլմաններ։ Այդուհանդերձ, ժամանակակից Թուրքիայի մշակույթի վրա, հատկապես ճարտարապետության և գրականության վրա, մեծ ազդեցություն են ունեցել քրիստոնեական երկրների ճարտարապետությունը և գրականությունը։ Թուրքական ժամանակակից մշակույթը ձգտում է դառնալ արևմտյան ժամանակակից մշակույթի մի մաս, չնայած որ իր վրա կրում է պատմական և կրոնական արժեքների ազդեցությունը։

Մայրաքաղաք-Անկարա

Հետաքրքիր փայթեր Թուրքիայի մասին

1. Թուրքիան զբոսաշրջիկների կողմից ամենաշատ այցելվող երկրներից մեկն է:

2. Այս երկիրը համարվում է ընկույզի և պնդուկի հիմնական արտահանողը աշխարհում:

3. Մինչև 1934 թվականը թուրքերը չունեին ազգանուններ:

4. Թուրքական պետությունը բաժանված է 81 գավառների:

5. Թուրքերը շատ են սիրում թեյը, ուստի նրանք օրական խմում են մոտ 10 բաժակ:

6. Թուրքիան ունի շատ գրագետ բնակչություն:

7. Թուրքիան մի պետություն է, որը հայտնի է իր հիասքանչ լողափերով:

8. Առաջին անգամ կեռասները Եվրոպա են մտել Թուրքիայից:

9. Թուրքիայի բնակիչների 95% -ը հավատում է Աստծո գոյությանը:

10. Ֆուտբոլը թուրք ժողովրդի շրջանում ամենատարածված մարզաձեւն է:

11. Թուրքիան համաշխարհային առաջատար է բժշկության ոլորտում:

12. Եվրոպական երկրների շրջանում արձակուրդների ամենաերկար սեզոնը Թուրքիայում է:

13. Թուրքիայում դուք կարող եք անշարժ գույք գնել 5 անգամ ավելի էժան, քան եվրոպական այլ մայրաքաղաքներում:

14. Թուրքիան աշխարհի ամենաապահով երկիրն է:

15. Թուրքերենը օգտագործում է լատինական այբուբենը:

16. 1509 թվականին Թուրքիան տուժեց ամենաերկար երկրաշարժից, որը տևեց 45 օր:

17. Թուրքիայում ձեռքսեղմումները շատ ավելի թույլ են, քան արևմտյան երկրներում:

18. Թուրքերը Միջերկրական ծովը անվանում են Սպիտակ ծով:

19. Սովորական թուրքական վեճը կարող է ակնթարթորեն վերածվել կռվի:

20. Թուրքերը աշխատասեր մարդիկ են:

21. Սակարկությունը համարվում է Թուրքիայի բնակիչների կենցաղը: Նրանք նույնիսկ սակարկում են ՝ իրենց վերադասի հետ բանակցելով սեփական աշխատավարձի շուրջ:

22 Թուրքիայի որոշ շրջաններում ձյունը կարող է տեղավորվել մինչև 5 ամիս:

23. Թուրքերը Ամանոր և ծննդյան օրեր չունեն: Այս տոները այնտեղ չեն նշվում:

24. Թուրքիան լվանում է 4 ծովերով. Սև, Մարմարա, Միջերկրական և Էգեյան:

25. Առաջին անգամ սուրճը բերվեց Թուրքիա:

26. Թուրքիան հայտնի է 10 լեռնադահուկային հանգստավայրերով:

27. Ամենաթանկ մետաքսե գորգը պահվում է Կանայի թուրքական թանգարանում:

28. Այս կոնկրետ նահանգում ստեղծվեց առաջին քրիստոնեական խորհուրդը:

29. Թուրքիայի լողափերի երկարությունը 8000 կիլոմետր է:

30. Թուրքական վան կատու կա, որը կարող է լողալ:

31 Աշխարհում շուրջ 90 միլիոն մարդ խոսում է թուրքերեն:

32. architectարտարապետական ​​հուշարձանների քանակի առումով Թուրքիան առաջատար դիրք է զբաղեցնում:

33. Յուրաքանչյուր թուրքական ռեստորան մատուցում է անվճար հաց, թեյ և ջուր:

34. Այս նահանգում անշարժ գույքի հարկերը վճարվում են տարին միայն մեկ անգամ:

35. Այս երկրում տարեկան արտադրվում է մոտավորապես 2 միլիոն մեքենա:

36. Թուրքիան 3 ռազմական հեղաշրջում է ունեցել:

37. Միայն 2001-ին էր այդ պետությունում վերացվել մահապատիժը:

38. Թուրք նորապսակներին հարսանիքի համար ոսկի են տալիս:

39 Ապրիլի 23-ին Թուրքիան նշում է անամպ երջանկության տոնը: Այս օրը մեծահասակները շատ ժամանակ են անցկացնում երեխաների հետ:

40 Թուրքիայում կա գործարան, որն ինքնաթիռներ է պատրաստում:

41. Turkeyամանակակից Թուրքիայի տարածքում 7-րդ դարում մարդիկ կոշիկներն ընտելացրին:

42. Թուրքիայում լիցքավորելու համար անհրաժեշտ չէ մեքենայից դուրս գալ: Յուրաքանչյուր բենզալցակայանում կա վառելիք:

43. Թուրքիայում ձմռանը ծաղկում են ագավենիները:

44. Թուրքիայի հարավային ափի տարածքում արգելվում է կառուցել պանելային և աղյուսե տներ:

45. Թուրքիան, չեզոք մնալով, չմասնակցեց Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին:

46. ​​Ֆորմուլա 1-ի մրցումներն անցկացվում են Թուրքիայում:

47. Մոտավորապես 100 տեսակ հանքանյութեր հայտնաբերված են Թուրքիայում:

48. Ադրբեջանցին համարվում է ամենաերիտասարդ թուրք միլիարդատերը:

49. 1983-ին Թուրքիային հաջողվեց օրինականացնել բոլոր խաղատները:

50 Մեր ժամանակների թուրքերենում կան շատ փոխառված բառեր:

51. Թուրքիայում ռազմական երթերն ուղեկցվում են ձիերի դուրսբերմամբ:

52 Թուրքիայի Մարդին քաղաքում մինչ օրս կարող եք լսել արամեերեն խոսքը ՝ Հիսուս Քրիստոսի մայրենի լեզուն:

53. Լեգենդար Տրոյան գտնվում էր ժամանակակից Թուրքիայի տարածքում:

55. Թուրքիայի բնակիչները, երբ միմյանց բարեւում են, երկու անգամ գրկախառնվում են ՝ հպվելով այտերին:

56. Թուրքիայում գտնվող Մարաշ քաղաքը հայտնի է իր երկարատև պաղպաղակով:

57 Թուրքիայում աճում են ամենահամեղ ձիթապտուղները:

58. Հացաբուլկեղենի սպառման տեսակետից Թուրքիան երկրորդ տեղում է:

59. 2 մետր 45 սանտիմետր հասակ ունեցող թուրքը աշխարհի ամենաբարձրահասակն է:

60. Թուրքիայում բանակը ամենահզորն է եվրոպական երկրների շարքում:

61. Թուրքական դեղատանը նրանք կարող են չափել արյան ճնշումը և անվճար վարակել գրիպի դեմ:

62. Ակվարիումը, որը գտնվում է Թուրքիայի Ստամբուլ քաղաքում, կոչվում է ամենամեծը Եվրոպայում:

63 Թուրքիայում ընդունված է տուն մտնելիս հանել կոշիկները և կոշիկները դռնից դուրս թողնել:

64. Թուրքիան առաջին նահանգն է, որն ունի Գերագույն դատարանի կին դատավոր:

65. Թուրքիան տեքստիլի խոշորագույն արտադրողն է աշխարհում:

66. Ավելի քան 3,5 միլիոն Թուրքիայի բնակիչներ պաշտոնապես ապրում են Գերմանիայում:

67. Հենց Թուրքիայում ստեղծվեց աշխարհի առաջին համալսարանը:

68. Մարդը, ով առաջինը մարդատար հրթիռ է նետել, եղել է թուրք տղամարդ:

69. Վլադիմիր Zhիրինովսկին տիրապետում է թուրքերենին:

70. Պնդուկների մոտ 70% -ն աճեցվում է այս երկրում:

71. Թուրքիան առևտրի ոլորտում ծաղկուն երկիր է:

72. Աշխարհի յոթ հրաշալիքներից 2-ը գտնվում է Թուրքիայում:

73 Թուրքիայում կան տարբեր գույնի աչքերով կատուներ:

74. Թուրքիայում բնակվող տղամարդիկ պաշտում են կորի կանանց:

75. Թուրքիայում յուրաքանչյուր անկյունում կան վարսահարդարներ, քանի որ բնակիչները շատ ժամանակ են հատկացնում գեղեցկությանը:

76. Ավելի ու ավելի շատ Թուրքիայի բնակիչները ամուսնանում են օտարազգի կանանց հետ:

77. Թուրք կանայք էպիլյացիա են անում միայն ամիսը մեկ անգամ: Նրանք ունեն շատ բարձրորակ գործընթաց:

78 Թուրքիայում կա գլադիատորների գերեզմանատուն:

79 Այս երկրում շատ ծաղիկներ կան: Դրանցից կա մոտ 9000 տեսակ:

80. Թուրքական խոհանոցը դասվում է աշխարհի լավագույն եռյակում:

81 Թուրքիայում 17-րդ դարում սուրճ խմելն արգելված էր: Այս օրենքը խախտողները մահապատժի են ենթարկվել:

82. Հազվադեպ է լսել, որ թուրքերը միմյանց կանչում են իրենց անուններով:

83. Թուրքիայում կա Պամուկկալե ՝ հայտնի ջերմային աղբյուրները:

84. Թուրքիայում գտնվող Ագրի լեռը այս երկրի ամենաբարձր կետն է:

85. Աշխարհի ամենալավ նարինջները թուրքական Ֆինիկե քաղաքում աճեցվածներն են:

86. Թուրքական լոգարաններում դուք չեք կարող ամբողջությամբ մերկացնել ձեր մարմինը: Այն պետք է ծածկված լինի սրբիչով:

87. Հին ժամանակներում ամազոնները բնակվում էին Թուրքիայում:

88. Եթե մարդը ճանապարհորդում է Թուրքիայից, ապա ավանդաբար անհրաժեշտ է ջուր լցնել ջրով:

89. Թուրքիան ունի եզակի Վանա լիճ, որտեղ կատուներ են ապրում:

90. Միայն 1923 թվին թուրքերը ազգ դարձան:

91. Թուրքերենի և ռուսերենի հնչյունաբանությունն ամբողջովին համընկնում է:

92. Մոսկվայից Թուրքիա թռչելու համար կպահանջվի մոտ 3 ժամ:

93. Թուրքիայում չկա պաշտոնական կրոն:

94. Թուրքիայի ժողովուրդը բոլոր արհեստների շեղ է, նրանք կարող են ցանկացած բան կեղծել:

95. Այս նահանգում բնադրող տիկնիկներին նման թվերը հայտնի են համարվում:

96. Թուրքիան պայքարի իր տեսակն ունի. Նավթային պայքար:

97. Kasikchi ադամանդը ներկայացված է Թուրքիայի Ստամբուլ քաղաքի պալատում:

98. Այս երկրում հարսանիքներին պարերն ավելի շատ են, քան տոները:

99. Չար աչքից և ֆեսից ստացված ամուլետները ամենատարածված հուշանվերներն են Թուրքիայում:

100. Հենց մանկությունից թուրք ծնողները սկսում են երեխաներին ֆուտբոլ դիտել:

Գրական ֆոնդեր — եռալեզու թարգմանություն

Թանգարանի ամենահարուստ ֆոնդային բաժինն է. ընդգրկում է 520 ֆոնդ ու հավաքածու:

The richest fund section of the museum is: includes 520 funds and collections.

Наиболее богатые фондовые разделы музея: включает 520 фондов и коллекций.

Հարուստ է հատկապես գրական ձեռագրային ենթաբաժինը կամ Ձեռագրատունը, որտեղ այսօրվա տվյալներով պահպանվում է 362 536 նյութ: Ամենահին նմուշը Սայաթ-Նովայի երգերի ինքնագիր տետրն է՝ Դավթարը, ստեղծված 1750-ական թվականներին:  Թանգարանի հիմնադիր Ե. Շահազիզի բերած արխիվները համալրվել են թե՛ նոր շրջանի արեւելահայ ու արեւմտահայ, թե՛ խորհրդահայ ու սփյուռքահայ գրողների ձեռագրերով: Արժեքավոր է հայ նոր գրականության հիմնադիր, մեծ լուսավորիչ Խաչատուր Աբովյանի ֆոնդը:

The literary manuscript sub-section or the Manuscript Library is especially rich, where 362,536 items are preserved according to today’s data. The oldest sample is Sayat-Nova’s autograph book of songs, Davtar, created in the 1750s. Museum founder E. The archives brought by Shahaziz were supplemented with the manuscripts of Eastern Armenian and Western Armenian, Soviet Armenian and Diaspora Armenian writers of the new region. The foundation of Khachatur Abovyan, the founder of new Armenian literature, a great enlightener, is valuable.

Особенно богат подотдел литературных рукописей или Библиотека рукописей, где по сегодняшним данным сохранилось 362 536 единиц хранения. Древнейшим образцом является автографная книга песен Саят-Нова «Давтар», созданная в 1750-х гг. Основатель музея Э. Привезенные Шахазизом архивы пополнились рукописями восточноармянских и западноармянских, советских и армянских писателей диаспоры нового региона. Ценен труд основателя новой армянской литературы, великого просветителя Хачатура Абовяна.

Այստեղ նրա «Վերք Հայաստանի» անմահ վեպի եւ այլ գործերի սեւագիր ու մաքրագիր օրինակներից զատ նշանակալից են նաեւ գրողի ստացած նամակները, որոնց հեղինակներից հիշարժան են օտարազգի մի շարք անվանի գործիչներ (Աբիխ, Պարրոտ, Պետերման եւ այլք): Հարուստ են նաեւ Գ. Սունդուկյանի, Թ. Ազատյանի, Շիրվանզադեի, Գ. Զոհրապի, Մ. Մեծարենցի, Հ. Թումանյանի, Ե. Չարենցի եւ մի շարք այլ գրողների ֆոնդերը:
Հայ խոշորագույն դասական գրող Հովհաննես Թումանյանի ձեռագրերը բացահայտում են նրան թե՛ իբրեւ խոշոր բանաստեղծի եւ թե՛ իբրեւ մանկագրի, թարգմանչի, ուսումնասիրողի եւ ազգային գործչի:

Here, in addition to the draft and manuscript copies of his immortal novel “Wound of Armenia” and other works, the letters received by the writer are also significant, among the authors of which a number of famous foreign figures (Abikh, Parrot, Peterman and others) are memorable. G. are also rich. Sundukyan, T. Azatyan, Shirvanzadei, G. Zohrapi, M. Metsarentsi, H. Tumanyan, E. Funds of Charents and a number of other writers.
The manuscripts of the greatest Armenian classical writer Hovhannes Tumanyan reveal him both as a great poet and as a children’s writer, translator, researcher and national figure.

Здесь, помимо черновых и рукописных копий его бессмертного романа «Рана Армении» и других произведений, значение имеют и полученные писателем письма, среди авторов которых ряд известных зарубежных деятелей (Абих, Паррот, Петерман и др.) запоминаются. Г. также богаты. Сундукян, Т. Азатян, Ширванзадеи, Г. Зохрапи, М. Мецаренци, Х. Туманян, Э. Фонды Чаренца и ряда других писателей.
Рукописи величайшего армянского классика Ованеса Туманяна раскрывают его и как великого поэта, и как детского писателя, переводчика, исследователя и национального деятеля.

Անչափ տպավորիչ են մեր մյուս մեծ բանաստեղծի՝ Եղիշե Չարենցի ձեռագրերը, հատկապես այն գործերը, որոնք երկար տարիներ թաղված են եղել հողի տակ եւ հանվելուց հետո մասամբ վերականգնվել են. մինչդեռ դրանց մի մասը պահպանվում է փշրված վիճակում, որպես մեր անգերեզման հանճարի աճյունասափորի փոշի…

The manuscripts of our other great poet, Yeghishe Charents, are extremely impressive, especially those works that were buried under the ground for many years and were partially restored after being removed. while some of them remain in a broken state, as dust in the urn of our unburied genius…

Чрезвычайно впечатляют рукописи другого нашего великого поэта Егише Чаренца, особенно те произведения, которые долгие годы были погребены под землей и частично восстановлены после вывоза. а некоторые из них остаются в разбитом состоянии, как прах в урне нашего непогребенного гения…

Հայֆրանսիական գրական ու մշակութային առնչությունների մի անսպառ գանձարան է հատկապես Արշակ Չոպանյանի ֆոնդը, որտեղ բազմաթիվ այլ նյութերից զատ առկա են նաեւ նրա գրած ու ստացած հարյուրավոր հայերեն, ֆրանսերեն եւ այլ լեզուներով նամակները: Ստացած նամակների հեղինակների մեջ են այնպիսի խոշոր դեմքեր, ինչպիսիք են Ա. Դոդեն, Է. Զոլան, Պ. Էլյուարը, Ժ. Ժորեսը, Պ. Լոթին, Ֆ. Կոպպեն, Ս. Մալարմեն, Ֆ. Մակլերը, Ա. Մեյեն, Ֆ. Միստրալը, Ռ. Ռոլանը, Է. Վերհառնը, Ֆ. Վերֆելը, Ա. Ֆրանսը եւ շատ ուրիշներ:

Arshak Chopanyan’s fund is an inexhaustible treasury of Armenian-French literary and cultural relations, where, in addition to many other materials, there are also hundreds of letters written and received by him in Armenian, French and other languages. The authors of the received letters include such big personalities as A. Doden, E. Zolan, P. Eluard, J. Jores, P. Lottin, F. Koppen, S. Mallarmé, F. Makler, A. Mayen, F. Mistral, R. Roland, E. Verharn, F. Werfel, A. France and many others.

Фонд Аршака Чопаняна является неисчерпаемой сокровищницей армяно-французских литературных и культурных связей, где, помимо многих других материалов, имеются также сотни писем, написанных и полученных им на армянском, французском и других языках. Среди авторов полученных писем такие крупные личности, как А. Доден, Э. Золан, П. Элюар, Дж. Джорес, П. Лотин, Ф. Коппен, С. Малларме, Ф. Маклер, А. Майен, Ф. Мистраль, Р. Роланд, Э. Верхарн, Ф. Верфель, А. Франция и многие другие.

Թանգարանի այս ֆոնդային ենթաբաժնում իր հավերժական գրանցումն է ստացել տվյալ ժամանակաշրջանի գրեթե ողջ հայ գրականությունը՝ իր հիմնական դրսեւորումներով: Իրենց ձեռագրային հարուստ ժառանգությամբ այստեղ են հանգրվանել նաեւ հայագիտության մի շարք երախտավորներ (Մ. Էմին,  Հ. Աճառյան, Մ. Աբեղյան, Ստ. Մալխասյան եւ այլք): Այստեղ են պահպանվում նաեւ տարբեր գրական ու գիտական կազմակերպություններին, խմբագրություններին, կրթական ու մշակութային հաստատություններին վերաբերող ձեռագիր նյութերը, ինչպես նաեւ իրենց բնույթով ու ժանրային դասակարգմամբ առանձնացված հավաքածուները: Հիշարժան են հատկապես Դորպատի համալսարանի հայ ուսանողների, ինչպես նաեւ մեծանուն աշուղ Ջիվանու ժողոված բազմաթիվ հայ աշուղների գործերը: Այս ամենով հանդերձ, թանգարանի Ձեռագրատունը կարելի է համարել, ժամանակագրական առումով, Մաշտոցյան Մատենադարանի շարունակությունը:
Գրական ֆոնդերի մյուս ենթաբաժնի մեջ ընդգրկված են գրական-հուշային առարկաները՝ թվով 113 915: Այստեղ են պահպանվում գրական ֆոնդերի հետ եւ առանձին Թանգարան մուտք գործած կերպարվեստի գործեր, անձնական իրեր, լուսանկարներ, նեգատիվներ, դրոշմանիշներ, տպագիր հուշային նյութեր եւ այլն:

In this fund subsection of the museum, almost all Armenian literature of the given period, with its main manifestations, received its eternal registration. With their rich manuscript heritage, a number of Armenian scholars (M. Emin, H. Atcharyan, M. Abeghyan, St. Malkhasyan and others) have also rested here. Manuscript materials related to various literary and scientific organizations, editorial offices, educational and cultural institutions are preserved here, as well as collections separated by their nature and genre classification. The works of the Armenian students of Dorpat University, as well as the numerous Armenian troupes collected by the famous troupe Jivan, are especially memorable. With all this, the Manuscript House of the museum can be considered, chronologically, the continuation of the Mashtotsyan Matenadaran.
Another sub-section of literary funds includes literary-memorial objects, numbering 113,915. Works of art, personal items, photographs, negatives, stamps, printed memorabilia, etc. are kept here along with the literary funds and separately entered into the Museum.

В этом фондовом подразделе музея на вечную прописку получила почти вся армянская литература данного периода с ее основными проявлениями. Имея богатое рукописное наследие, здесь покоился ряд армянских ученых (М. Эмин, А. Ачарян, М. Абегян, Св. Малхасян и др.). Здесь хранятся рукописные материалы, относящиеся к различным литературным и научным организациям, редакциям, учреждениям образования и культуры, а также коллекции, разделенные по своему характеру и жанровой классификации. Особенно памятны произведения армянских студентов Дерптского университета, а также многочисленные армянские труппы, собранные знаменитой труппой Дживан. При всем при этом Рукописный дом музея хронологически можно считать продолжением Матенадарана Маштоцяна.
Другой подраздел литературных фондов включает литературно-мемориальные предметы, насчитывающие 113 915 единиц. Произведения искусства, личные вещи, фотографии, негативы, марки, печатные памятные вещи и т. д. хранятся здесь вместе с литературными фондами и отдельно поступают в музей.

Բացառիկ գեղանկարչական աշխատանք է 1830 թվականին Դորպատում գերմանացի նկարիչ Ֆրիդրիխ Լյուդվիգ ֆոն Մայդելի ստեղծած Խ. Աբովյանի դիմանկարը, որը մեծ գրողի մեզ հասած միակ վավերական դիմապատկերն է: Հիշարժան է նաեւ հայ հանճարեղ նկարիչ Մարտիրոս Սարյանի` 1923 թվականին վրձնած Ե. Չարենցի դիմանկարը, որը մեծ բանաստեղծի կերպարը հավերժացնող գլուխգործոց է եւ դարձել է թանգարանի այսօրվա յուրատեսակ խորհրդանիշը:

An exceptional painting created by the German artist Friedrich Ludwig von Meidel in Dorpat in 1830. Abovyan’s portrait, which is the only authentic portrait of the great writer that has reached us. Also memorable is the painting of E. The portrait of Charents, which is a masterpiece immortalizing the character of the great poet, has become a special symbol of the museum today.

Исключительная картина, созданная немецким художником Фридрихом Людвигом фон Мейделем в Дерпте в 1830 году. Абовяна, который является единственным дошедшим до нас достоверным портретом великого писателя. Также памятна картина Э. Особым символом музея сегодня стал портрет Чаренца, являющийся шедевром, увековечивающим характер великого поэта.

Ժամանակի գրական կյանքն ու գրողներին ներկայացնող մեծարժեք գործեր են նաեւ հայ դասական արվեստագետներ Գ. Բաշինջաղյանի, Փ. Թերլեմեզյանի, Ե. Թադեւոսյանի, Վ. Սուրենյանցի, Հ. Գյուրջյանի, Հ. Ռուխկյանի, Ե. Քոչարի, սփյուռքահայ նկարիչներ Ա. Սարուխանի, Դեւի, լուսանկարիչներ Ս. Խանդիկյանի, Պ. Գալինյանի եւ բազում այլ արվեստագետների աշխատանքները, որոնք զարդարում են թանգարանի մշտական ցուցադրությունն ու ժամանակավոր ցուցահանդեսները: Ժամանակի հայ գրքարվեստի պատմության համար կարեւոր են Գ. Շարբաբչյանի, Կ. Տիրատուրյանի կատարած ձեւավորումները:

Armenian classical artists G. Bashinjaghyan, P. Terlemezyan, E. Tadevosyan, V. Surenyantsi, H. Gyurdjian, H. Rukhkyani, E. Kochari, Diaspora Armenian artists A. Sarukhani, Devi, photographers S. Khandikyan, P. The works of Galinyan and many other artists decorate the museum’s permanent display and temporary exhibitions. G. is important for the history of Armenian book art of the time. Sharbabchyan, K. Tiraturyan’s formations.

Армянские художники-классики Г. Башинджагян, П. Терлемезян, Э. Тадевосян, В. Суренянци, Х. Гюрджян, Х. Рухкяни, Э. Кочари, армянские художники Диаспоры А. Сарухани, Деви, фотографы С. Хандикян, П. Работы Галиняна и многих других художников украшают постоянную экспозицию музея и временные выставки. Г. имеет важное значение для истории армянского книжного искусства того времени. Шарбабчян, К. Формирования Тиратуряна.

Անձնական եւ ընտանեկան լուսանկարներով հարուստ են Մ. Մեծարենցի, Ինտրայի, Հ. Թումանյանի եւ շատ ուրիշների ֆոնդերը: Ենթաբաժինը հարուստ է նաեւ գրողների անձնական կահույքով ու իրերով: Այս առումով հարուստ է հայ խոշորագույն թատերագիր Գաբրիել Սունդուկյանի ֆոնդը, որի նմանատիպ նյութերով կարելի է ստեղծել մի ամբողջ հուշային թանգարան: Հատկանշական է, որ արեւմտահայ վաղամեռիկ բանաստեղծ Պետրոս Դուրյանի թանգարան բերված գանգի բեկորների հիման վրա նշանավոր գանգաբան Ա. Ճաղարյանը վերականգնել է նրա, հնարավորինս վավերական, դիմաքանդակը: Հիշարժան է նաեւ արեւմտահայ մեր մյուս վաղամեռիկ բանաստեղծի՝ Միսաք Մեծարենցի ֆոնդում պապանվող մի հուշային առարկա, նրա մատանին, որ բանաստեղծի մոր նվերն է՝ չափազանց խոսուն եւ հուզիչ…

M. is rich in personal and family photos. Metsarentsi, Intrai, H. Funds of Tumanyan and many others. The subdivision is also rich in writers’ personal furniture and things. In this regard, the fund of the greatest Armenian playwright Gabriel Sundukyan is rich, with similar materials, an entire memorial museum can be created. It is noteworthy that on the basis of the fragments of the skull of the late Western Armenian poet Petros Duryan brought to the museum, the famous craniologist A. Chagharyan restored his face sculpture, as authentic as possible. Also memorable is a memorial object in the fund of our other late Western Armenian poet, Misak Metsarents, his ring, which was a gift from the poet’s mother, is extremely eloquent and touching…

М. богат личными и семейными фотографиями. Мецаренци, Интрай, Х. Фонды Туманяна и многие другие. Подразделение также богато личной мебелью и вещами писателей. В этом плане фонд крупнейшего армянского драматурга Габриэля Сундукяна богат, подобными материалами можно создать целый мемориальный музей. Примечательно, что на основе доставленных в музей фрагментов черепа покойного западноармянского поэта Петроса Дурьяна известный краниолог А. Чагарян восстановил свою скульптуру лица, максимально достоверную. Памятен и мемориальный предмет в фонде другого нашего покойного западноармянского поэта Мисака Мецаренца, его кольцо, подаренное матерью поэта, чрезвычайно красноречиво и трогательно…

Անհատական ֆոնդերի կազմում Թանգարան են մուտք գործել նաեւ եղեռնամահ գրողներ Գրիգոր Զոհրապի, Սիամանթոյի, Դանիել Վարուժանի, Ռուբեն Սեւակի որոշ անձնական իրեր, որոնք այսօր դիտվում են իբրեւ մեր այդ նահատակների սրբազան նշխարներ:
Սույն ենթաբաժնում մեծ տեղ են գրավում նաեւ ժամանակի գրական կյանքին աղերսվող բազմապիսի այլ նյութեր՝ այցեքարտեր, հրավիրատոմսեր, կոնդակներ, օրացույցներ, ալբոմներ և այլն, և այլն:

As part of the individual funds, some personal belongings of the martyred writers Grigor Zohrap, Siamanto, Daniel Varuzhan, Ruben Sevak, which today are considered as sacred gifts of our martyrs, entered the Museum.
In this sub-section, a large place is also occupied by many other materials that appeal to the literary life of the time: business cards, invitations, invitations, calendars, albums, etc., etc.

В составе отдельных фондов в музей поступили некоторые личные вещи писателей-мучеников Григора Зограпа, Сиаманто, Даниила Варужана, Рубена Севака, которые сегодня считаются священными дарами наших мучеников.
В этом подразделе большое место занимают также многие другие материалы, апеллирующие к литературной жизни того времени: визитки, приглашения, приглашения, календари, альбомы и т. д. и т. п.

КРЕДИТ

Простыми словами, кредит — это финансовые отношения двух сторон, где одна предлагает деньги, а вторая обещает их вернуть в указанные сроки. С точки зрения банка, кредитование — это получение денег заемщиком на индивидуальных условиях, которые всегда прописаны в договоре: даты и размер ежемесячных платежей.

Кредит. Виды кредита

Представляет собой процесс предоставления денежных средств населению и юридическим лицам на потребительские цели или с целью поддержания и расширения производства. Основными видами банковских кредитов для физических лиц являются потребительские кредиты, ипотечные кредиты и автокредиты.Что такое кредит для чайников?Если простыми словами, то кредит – это выдача денег третьему лицу под определенный процент на фиксированный срок. В договоре прописывается график платежей и другая информация, которая регламентирована действующим законодательствомКому дается кредит?Гражданам Российской Федерации разрешается брать кредит с 18 лет в большинстве банков. Некоторые банки поднимают возраст заемщиков до 21, 23, 25 лет. Финансовые учреждения устанавливают эти ограничения на свое усмотрение.